سنگ‌ها چطوری ساخته می شن

میراث: سنگ‌ها چطوری درست می‌شن؟

آقای پی: رها رها سلامم بدو بیا کمک باید استودیو رو تمیز کنیم. بدو

رها: سلام رها. باید استودیو رو تمیز کنیم؟ چی‌ شده مگه مهمون قراره بیاد؟

آقای پی: باید گل بزاریم روی میز بادکنک باد کنیم بزنیم به دیوار کاغذ رنگی بچسبونیم. آخه من شنیدم قراره یه جشنی راه بیفته تو استودیو.

رها: جشن؟ چه جشنی؟

آقای پی: جشن تابستونی پادکستی داروگ.

رها: آهان آهان فهمیدم. من شنیدم که صاد و لولو می‌خوان جشن راه بندازن. ولی تو چرا می‌خوای اینجا رو بادکنک و کاغذ رنگی بچسبونی؟

آقای پی: خب جشنه دیگه جشن مگه بدون بادکنک و کاغذ رنگی می‌شه؟

رها: آهان. نه نه نه. جشن پادکستیه. همه‌ی بچه‌ها هم دعوتن. ولی قرار نیست کسی بیاد استودیو که.

آقای پی: پس چی؟                             رها: صاد و لولو می‌خوان ۳ هفته جشن برگزار کنن. یعنی اینکه به جای اینکه بچه‌ها منتظر باشن یه هفته پادکست چی؟کجا؟چرا؟ رو گوش بدن یه هفته پادکست سوال‌های یهویی رو، به جاش ۷ قسمت پادکست جدید لولو و صاد رو توی ۳ هفته گوش می‌دن.

آقای پی: یعنی هر ۳ روز یه پادکست؟

رها: آره. قراره هر سه روز یه پادکست منتشر کنن.

آقای پی: اینکه خیلی باحاله. آخجون. حالا که تابستونه و همه تعطیلیم می‌تونیم هر ۳ روز یه پادکست گوش بدیم.  از کی شروع می‌شه این سه هفته.

رها: این رو منم نمی‌دونم آخه این یه رازه. فقط لولو می‌دونه و صاد.

آقای پی: هوووم. پس جشن تابستونی پادکستی داروگ امروز نیست.

رها: نه امروز نیست. ولی امروز پادکست خودمون که هست. بریم پادکست امروز رو بشنویم.

 

آقای پی: من آقای پی ام و اینجا استودیو چی؟کجا؟چرا؟ است. به پادکست سوال‌های یهویی خوش اومدین.

 

من اینجام که با زبون درازم یه سوال رو از جعبه‌ی سوال‌های یهویی بردارم و هوپسی دوپسی جواب آماده است.

بچه‌ها باز هم ممنونم که جواب سوال یهویی من رو برام فرستادین. من پرسیده بودم که اون مجموعه ستاره‌ای که شبیه ملاقه است و جهت قطب شمال رو نشون می‌ده چیه. جوابش هم می‌تونه دب اکبر باشه هم دب اصغر. چون من تازه فهمیدم که دوتا مجموعه ستاره است که شبیه ملاقه است و قطب شمال رو نشون می‌ده. آخر این قسمت می‌ریم صدای بچه‌هایی که جواب سوال یهویی من رو پیدا کردن می‌شنویم. 

 

ولی الآن بریم ببینیم سوال یهویی این قسمت چیه؟ دو درجه به چپ سه درجه به سمت بالا. هدف جعبه سوالهای یهویی. زبون شلاقی به سمت سوال‌های یهویی.

 

 

سلام من اسمم میراسه شهرم هم سمنانه کشورم هم ایرانه. من سوالم اینه که چطوری سنگ‌ها درست می‌شن؟

 

ووهووو. چه سوال باحالی. سنگ‌ها همه جا هستن تو ساحل تو کوه تو جنگل تو صحرا توی شهر. حتی توی این پارکی که می‌ریم بازی می‌کنیم هم هستن. واقعا سنگ‌ها چطوری ساخته می‌شن؟ تا حالا به این فکر کرده بودین. بچه‌ها من یه پادکست گوش دادم به اسم moment of um که اونجا خیلی خوب توضیح داده بود که سنگ‌ها چطوری درست می‌شن. بچه‌ها مومنت آف آم یعنی لحظه‌ی مکث. یعنی اون موقعی که یهویی یه چیزی می‌بینیم و برامون یه سوال می‌یاد تو ذهنمون. خب حالا بریم ببینیم سنگ‌ها چطوری به وجود می‌یان؟

سنگ‌ها از سه راه ممکنه درست بشن. از راه اول سنگ‌های آذرین یا سنگ‌های آتشفشانی درست می‌شن که تو انگلیسی بهش می‌گن  Igneous rock. این سنگ‌ها وقتی ماگما یا همون مواد مذاب از آتشفشان بیرون می‌یان درست می‌شن. یعنی وقتی اون مواد مذاب سرد می‌شه و سفت می‌شه تبدیل می‌شه به سنگ. سنگ آذرین. شاید شما تو حموم خونه‌تون یه نمونه‌ از این سنگ‌های آذرین رو داشته باشین. آره سنگ پا همین سنگ سیاهه که باهاش کف پامون رو می‌شوریم یه سنگ آذرینه که از مواد مذاب آتشفشانی درست شده. البته ممکنه بعضی از شما ندیده باشینش ولی حتما بابا ماماناتون دیدنش.

 

راه دوم راهیه که باهاش سنگ‌های رسوبی یا  Sedimentary rock ساخته می‌شن.  این سنگ‌ها از ذرات کوچک سنگ، خاک، و مواد دیگر تشکیل می‌شوند که با هم جمع شده و لایه‌لایه روی هم قرار می‌گیرند. یعنی چی؟ فکر کنین یه زمینی هست که روش شن یا خاک هست. بعد بارون می‌یاد و خاک و شن رو می‌شوره و با خودش به دریا می‌بره. این خاک‌ها چون سنگین‌ هستن ته نشین می‌شن. بعد از یه مدت باز آب بارون یا آب سیل و رودخونه باز خاک و شن روی زمین رو می‌شوره و می‌بره تو دریا و دوباره ته‌نشین می‌شن روی خاک‌های قبلی. به این اتفاقی که می‌افته می‌گن خاک رسوب کرده.همینجوری سال‌ها و سال‌ها باز خاک می‌یاد و خیلی سنگین می‌شه و اون خاک اولی‌ها رو فشار می‌ده و به هم می‌چسبونه. اون خاک‌های چسبیده تبدیل به سنگ می‌شن. سنگ‌های رسوبی، مثل سنگ آهک. خیلی از فسیل‌های حیوون‌های قدیمی که کشف می‌شن از بین همین سنگ‌های رسوبی پیدا می‌شن.

 

حالت سومی که سنگ درست می‌شه حالتیه که حرارت یا فشار خیلی زیادی به سنگ‌های رسوبی یا آذرین بیاد و اون‌ها رو به سنگ‌های دیگه‌ای تبدیل کنه. به این سنگ‌ها می‌گن سنگ‌های دگرگونی یا به انگلیسی Metamorphic rock. خیلی از سنگ‌هایی که تو خونه‌های ما استفاده می‌شه همین سنگ‌های دگرگونی هستن. مثلا اگه سنگ آهک تحت حرارت و فشار زیاد قرار بگیره تبدیل می‌شه به سنگ مرمر که ممکنه شما توی خونه‌تون دیده باشینش. چون خیلی از آدم‌ها از سنگ مرمر برای تزیین خونه‌شون استفاده می‌کنن.

جالب بود نه؟ خب حالا بریم ببینیم کیا تونستن جواب سوال یهویی من از قسمت قبل رو پیدا کنن.

 

 

آفرین بچه‌‌ها همه‌تون درست گفتین. حالا اگه گفتین وقت چیه؟ آره آره آره وقت سوال یهویی منه. بچه‌ها من گفتم که ما سنگ‌های دگرگونی یا Metamorphic rock راک از سنگ‌های دیگه‌ای درست می‌شن که بهشون حرارت و فشار خیلی زیادی وارد شده باشه. حالا شما می‌تونین اسم یه سنگ معروف که از راه دگرگونی درست شده رو بگین؟ یه سنگ خیلی خیلی معروف که معمولا آدم‌ها باهاش گردنبند و گوشواره و جواهرات دیگه درست می‌کنن.

یادتون باشه که برای فرستادن جواب باید برین به سایت داروگ یعنی darwagkids.com و از اونجا تو بخش ارسال صدا صداتون رو ضبط کنین و برای من بفرستین. بچه‌ها یه چیز دیگه هم می‌خواستم بگم. بعضی از بچه‌ها دیرتر پادکست‌های قبلی ما رو گوش دادن یا تازه باهامون دوست شدن. بعضی از این دوستامون تازه جواب سوال‌های قسمت‌های قبلی رو که جوابشو داده بودیم رو پیدا کردن. بعد از خداحافظی صدای اون بچه‌هایی که به سوال‌های قبلی ما جواب دادن رو هم پخش می‌کنم. اگه دوست داشتین بعد از خداحافظی صبر کنین و صدای بچه‌ها رو گوش کنین.

خوب بچه‌ها این پادکست سوال‌های یهویی بود پس یهویی خدافظ.

پیمایش به بالا